ABAC Therapeutics e a Universidade de Santiago de Compostela avanzan na loita contra as bacterias resistentes a antibióticos

• Un acordo de colaboración público-privada facilita a creación dunha unidade mixta para o cribado e descubrimento de novos axentes antimicrobianos
• Las bacterias multirresistentes causan 39.000 mortes ao ano en Europa e a OMS estima que en 2050 serán a principal causa de mortalidade no mundo

As infeccións ocasionadas por bacterias resistentes aos antibióticos son, na actualidade, un dos maiores problemas de saúde global, en termos de mortalidade, impacto social e económico¹. As bacterias multirresistentes causan 1,27 millóns de mortes ao ano e a Organización Mundial da Saúde estima que, en 2050, serán a principal causa de mortalidade no mundo, cobrándose máis de 10 millóns de vidas anuais. O motivo é que os mesmos antibióticos que en décadas pasadas contribuíron a salvar millóns de vidas deixaron de ser efectivos fronte a estas bacterias.

A investigación farmacolóxica, por tanto, atópase ante o reto de proporcionar, coa máxima urxencia, novos antibióticos eficaces para tratar este tipo de infeccións e que sexan, ademais, alcanzables para o conxunto da poboación. Ante esta situación, a Plataforma de Descubrimento de Fármacos Innopharma, dependente do Centro Singular de Investigación en Medicina Molecular e Enfermidades Crónicas (CiMUS) da Universidade de Santiago de Compostela, alcanzou un acordo coa compañía ABAC Therapeutics dedicada á investigación en antibióticos, para unir forzas na procura de novas solucións terapéuticas.

En concreto, ambas as entidades acordaron a creación dunha unidade mixta que permita, coa máxima eficiencia e optimización de custos, o cribado de coleccións de compostos, co obxectivo de identificar futuros antimicrobianos que sexan activos contra as bacterias resistentes.

A resistencia das bacterias ao arsenal de axentes antimicrobianos dispoñibles na actualidade supón unha das maiores ameazas para a saúde global á que se enfronta a humanidade no Século XXI. “A chamada, pandemia silenciosa, non ten fronteiras. As bacterias multirresistentes causan 39.000 mortes ao ano en Europa. Ademais, esta gravísima catástrofe humana ten un importante impacto a nivel social e económico que só en Europa supón uns 1.500 millóns de euros anuais²”, comenta Domingo Gargallo-Viola, director de ABAC Threrapeutics.

As bacterias vólvense resistentes debido a súa capacidade de mutar e adaptarse en resposta a condicións adversas, entre outras causas, ao uso indiscriminado de antibióticos, permitindo que algunhas bacterias poidan escapar ao seu efecto, o que complica o tratamento de infeccións cada vez máis comúns e difíciles de xestionar clinicamente, como a pneumonía, a tuberculose, a septicemia ou a gonorrea.

“É urxente descubrir e desenvolver novas clases de antibióticos ante as resistencias e, para iso, queremos levar a cabo o cribado de múltiples coleccións de compostos co obxectivo de identificar novos fármacos contra as bacterias resistentes. Só unha estratexia baseada no medio e longo prazo pode dar resposta a este grave problema de saúde global”, sinala a directora do CiMUS e da plataforma Innopharma, Mabel Loza.
 

Máxima seguridade para un reto de saúde global

Para investigar con microrganismos patóxenos vivos, os farmacolóxicos están obrigados a traballar con estas bacterias resistentes, o que implica dispoñer de laboratorio con condicións de máxima seguridade, no que estes perigosos microorganismos sexan manipulados con coñecemento profesional e seguridade técnica. Na nova unidade colaborativa ABAC Therapeutics dispón das instalacións adecuadas e a experiencia de traballo con bacterias resistentes. Pola súa banda, a plataforma Innopharma dispón da experiencia e as infraestruturas únicas en España para a xestión totalmente automatizada de millóns de compostos.

A unidade colaborativa entre ABAC Therapeutics e a Plataforma Innopharma-USC supón, por tanto, unha oportunidade estratéxica para abordar o reto de identificar novos compostos eficaces fronte a devanditos organismos, e achegar novas solucións terapéuticas para os pacientes infectados por patóxenos resistentes aos antibióticos actuais.

Esta pioneira unidade constitúe un referente en Europa, e abre a porta á incorporación de novos colaboradores, para de forma sinérxica e eficiente potenciar a procura urxente de antimicrobianos para combater esta pandemia silenciosa global, garantindo a accesibilidade destes novos tratamentos a todas as persoas que os necesiten.
 

Sobre ABAC Therapeutics

A compañía creouse en 2014 co obxectivo de descubrir e desenvolver novos axentes antibacterianos cunha nova perspectiva centrada na medicina de precisión. A investigación está focalizada no descubrimento de antibióticos con actividade específica fronte a bacterias patóxenas. O obxectivo de ABAC oriéntase a achegar un gran valor á sociedade, reducindo o impacto prexudicial tanto clínico como económico derivado da selección de bacterias multirresistentes que xorden como consecuencia do uso indiscriminado e inespecífico que se fai actualmente dos antibióticos.

O equipo de ABAC Therapeutics desenvolve un proxecto innovador e disruptivo cun obxectivo claro: achegar valor e mellorar a calidade de vida das persoas a partir dunha estratexia farmacolóxica baseada nun novo algoritmo que permite descubrir antibacterianos específicos capaces de combater de forma efectiva as infeccións causadas por bacterias multirresistentes aos antibióticos dispoñibles.

Sobre a Plataforma Innopharma-CiMUS da USC

A plataforma de cribado de fármacos e farmacoxenómica Innopharma é unha Plataforma de Altas Capacidades do consorcio europeo de infraestruturas de investigación ERIC EU-OPENSCREEN. Conta con conxunto  de capacidades tecnolóxicas de vangarda que cobren de forma eficiente as distintas etapas do proceso de descubrimento de fármacos, permitindo ao equipo desenvolver proxectos en colaboracións público-privadas, nos que 17 farmacos chegaron a ensaios clínicos en humanos.

No caso concreto da unidade mixta con ABAC Therapeutics, ademais desta exitosa experiencia profesional, achega equipos completamente automatizados, únicos en España para o manexo e xestión de millóns de compostos. Parte destas novas tecnoloxías incorporáronse recentemente á Plataforma Innopharma gracias a un convenio de colaboración entre a Universidade de Santiago de Compostela e a Axencia Galega de Innovación para a actualización e ampliación da Plataforma Innopharma, a través do Fondo REACT-EU dentro do Programa Operativo FEDER Galicia 2014-2020. 

Atópase situada no Centro Singular de Investigación en Medicina Molecular e Enfermidades Crónicas (CiMUS), un centro da Universidade de Santiago de Compostela, de referencia en investigación traslacional e transferencia.

Referencias: 

(1) World Health Organization fact  sheets https://www.who.int/es/news-room/fact-sheets/detail/resistencia-a-los-a…  
(2). Global burden of bacterial antimicrobial resistance in 2019: a systematic analysis. The Lancet January 19, 2022. DOI: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(21)02724-0